Komunikacja niewerbalna jest nieodłącznym elementem codziennych interakcji międzyludzkich, a w kontekście public relations (PR) może odgrywać kluczową rolę w budowaniu wizerunku firmy. Składa się z wielu elementów, takich jak gesty, mimika twarzy czy postawa ciała, które razem tworą spójny przekaz, nie tylko uzupełniając wypowiadane słowa, ale także wpływając na odbiór firmy przez klientów, media i interesariuszy. Świadome wykorzystanie komunikacji niewerbalnej pozwala wzmocnić przekaz, budować zaufanie oraz wpływać na relacje. 

1. Czym jest komunikacja niewerbalna? 

Komunikacja niewerbalna to wszelkie formy przekazywania informacji, które nie opierają się na słowach. Obejmuje zarówno ruchy ciała, wyraz twarzy, kontakt wzrokowy (mowa ciała), jak i subtelne zmiany w tonie głosu. Każdy z tych elementów, w zależności od kontekstu, może wpływać na odbiór komunikatu. W zakresie public relations, umiejętne wykorzystywanie komunikacji niewerbalnej pozwala na lepsze budowanie relacji z mediami, klientami oraz potencjalnymi i obecnymi partnerami biznesowymi. 

Korzyści płynące z odpowiedniego wykorzystania komunikacji niewerbalnej: 

  • Wzmacnianie przekazu słownego – komunikacja niewerbalna może potwierdzić lub podkreślić treść wypowiedzianych słów. 
  • Budowanie zaufania – autentyczne i spójne sygnały niewerbalne wzmacniają wiarygodność osoby oraz firmy. 
  • Efektywniejsze zarządzanie wizerunkiem – właściwe wykorzystanie mowy ciała może wspierać strategiczne cele PR, takie jak budowanie pozytywnego obrazu firmy czy budowanie marki osobistej. 

2. Elementy komunikacji niewerbalnej 

Komunikacja niewerbalna to niezwykle istotny element każdego wystąpienia. Badania wskazują, że dużą część komunikatu przekazujemy nie słowami, lecz mową ciała, tonem głosu czy wyrazem twarzy. Dlatego, nawet jeśli masz świetnie przygotowaną treść swojego wystąpienia, sposób, w jaki ją przekazujesz, może zadecydować o sukcesie lub porażce. Twoje gesty, postawa, kontakt wzrokowy, a nawet odległość od słuchaczy mogą wpłynąć na ich odbiór ciebie jako osoby kompetentnej, pewnej siebie i godnej zaufania. 

Ważne jest, aby być świadomym tych elementów i świadomie z nich korzystać. Pamiętaj, że twoje ciało przemawia razem z tobą. Każdy niewielki ruch, gest czy nawet wyraz twarzy ma znaczenie i może wzmacniać lub osłabiać to, co mówisz. Na szczęście, komunikację niewerbalną można rozwijać i doskonalić, podobnie jak umiejętności werbalne. 

Oto kilka kluczowych aspektów, które warto przećwiczyć przed ważnym wystąpieniem. Znajdziesz tu również konkretne ćwiczenia i wskazówki, które pomogą ci lepiej panować nad tym, co przekazuje twoje ciało, i przygotować się do zbudowania pewnego siebie i spójnego wizerunku podczas konferencji, spotkania biznesowego lub innego wystąpienia publicznego. 

  • Mimika twarzy 
    Twarz to jedno z głównych źródeł emocji. Nawet prosty uśmiech, uniesione brwi czy zmarszczone czoło mogą wpłynąć na odbiór twojego wystąpienia. Ćwiczenie: Stań przed lustrem i obserwuj swoją mimikę podczas mówienia. Staraj się wyrażać różne emocje, takie jak radość, zainteresowanie czy zaskoczenie. Uśmiechaj się podczas powitania, a potakuj głową, gdy słuchasz innych – to pomaga budować relacje. 
  • Gesty rąk 
    Ręce mogą podkreślać to, co mówisz. Otwarte dłonie sygnalizują otwartość, a zbyt zamknięte lub zaciśnięte mogą być odebrane negatywnie. Żeby zobrazować moc gestów rękami, przypomnijmy sobie charakterystyczny układ dłoni Angeli Merkel, który miał za zadanie przedstawić jej spokój, spójność i integralność. Ćwiczenie: Ćwicz przed lustrem różne gesty, starając się używać naturalnych ruchów, które nie są przesadzone. Pamiętaj o odpowiednim uścisku dłoni – pewnym, ale nie za mocnym. Spróbuj ułożyć dłonie w spokojnym geście. 
  • Postawa ciała 
    Wyprostowana sylwetka jest kluczem do zbudowania pozytywnego wizerunku. Ćwiczenie: Stań przy ścianie z piętami, pośladkami, łopatkami i tyłem głowy dotykającymi powierzchni. To pomoże ci poczuć prawidłową postawę. Powtórz kilka razy dziennie, aby pamiętać o utrzymaniu wyprostowanej sylwetki podczas wystąpień. Zgarbiona postawa może sugerować brak pewności siebie, więc regularne ćwiczenia wzmacniające mięśnie pleców pomogą poprawić twoją postawę i wzmocnią pewność siebie na scenie. 
  • Kontakt wzrokowy 
    Utrzymywanie kontaktu wzrokowego jest oznaką pewności siebie i zaangażowania. Ćwiczenie: Praktykuj kontakt wzrokowy, rozmawiając z przyjaciółmi lub rodziną. Skup się na patrzeniu im w oczy przez 3-5 sekund, po czym przesuwaj wzrok na inną osobę lub punkt w pomieszczeniu, aby nie tworzyć uczucia niekomfortowego „gapienia się”. To naturalne i pozytywnie odbierane. 
  • Ton głosu 
    Twój głos ma ogromne znaczenie – to, jak mówisz, może być równie ważne jak to, co mówisz. Ćwiczenie: Nagrywaj siebie podczas czytania fragmentów tekstu na głos. Spróbuj mówić w różnym tempie i tonacji, a następnie przesłuchaj nagrania, aby wybrać najlepsze warianty. Ćwiczenie głębokiego oddychania pomoże ci kontrolować nerwy i utrzymać spokojny, pewny głos. 
  • Proksemika 
    Proksemika to nauka o przestrzeni między ludźmi podczas interakcji. Ćwiczenie: Podczas rozmowy z innymi, sprawdzaj, jaka odległość między wami wydaje się komfortowa. Na formalne wydarzenia zachowuj odległość od 1,2 do 3,6 metra. Możesz poprosić znajomego, aby cię obserwował i zwracał uwagę na twoje zachowanie w różnych sytuacjach, abyś mógł dostosować swoją przestrzeń w zależności od odbiorcy. 
  • Ubiór i wygląd zewnętrzny 
    Twój wygląd również wpływa na odbiór wystąpienia. Porada: Przed wydarzeniem zaplanuj strój, który będzie odpowiedni do okazji. Postaw na klasykę i unikaj zbyt jaskrawych kolorów lub wzorów, które mogą odciągać uwagę od tego, co masz do powiedzenia. Przed wystąpieniem możesz także przygotować dwa różne stroje i poprosić znajomego o ocenę – to pomoże ci wybrać ten, w którym czujesz się pewniej. 

3. Funkcje komunikacji niewerbalnej 

Komunikacja niewerbalna pełni kilka kluczowych funkcji nie tylko w życiu codziennym, ale i w kontekście public relations, umiejętność identyfikowania tych ról pozwala świadomie wykorzystywać je w celu budowania swojej marki osobistej i sprawnej komunikacji z otoczeniem. 

– Podkreśla i wzmacnia komunikat słowny. Przykład: gestykulacja może uzupełniać słowa, czyniąc przekaz bardziej dynamicznym. 

– Zarządza interakcjami w czasie rozmowy. Niewerbalne sygnały, takie jak kiwanie głową, sygnalizują, że rozmówca rozumie lub akceptuje wypowiedź. 

– Wyraża emocje, które trudno wyrazić słowami. Mimika twarzy i ton głosu potrafią z łatwością przekazać stan emocjonalny. 

– Dostarcza dodatkowych informacji o treści komunikatu, np. ironia lub sarkazm są wyrażane głównie przez ton głosu, a nie słowa. 

– Pozwala na wyrażenie siebie, co jest szczególnie ważne w budowaniu autentycznego wizerunku i marki osobistej. 

4. Komunikacja niewerbalna podczas konferencji prasowych 

Konferencje prasowe są jednym z kluczowych momentów, kiedy organizacja komunikuje się z mediami, a komunikacja niewerbalna odgrywa tu ogromną rolę. Dla osoby prowadzącej konferencję prasową, zrozumienie i kontrolowanie mowy ciała to klucz do sukcesu. 

Przygotowanie i postawa 
Przed rozpoczęciem konferencji warto zadbać o pewność siebie poprzez wyprostowaną sylwetkę i opanowaną gestykulację. Otwarte dłonie i unikanie krzyżowania ramion sugerują gotowość do komunikacji i transparentność. Kontrolowanie ruchów rąk, aby były zgodne z przekazem słownym, pomaga w budowaniu spójności komunikatu. Spójność i autentyczność są warunkami sine qua non dobrze skonstruowanego komunikatu. 

Kontakt wzrokowy 
Podczas odpowiadania na pytania, ważne jest, aby utrzymywać kontakt wzrokowy z dziennikarzami, co pozwala na budowanie więzi i wzmacnia przekaz. Zbyt intensywny kontakt może jednak sprawiać wrażenie dominacji, dlatego warto znaleźć złoty środek. W komunikacji codziennej zaleca się kontakt wzrokowy na poziomie ok. 60-70% – podczas konferencji prasowej, szczególnie podczas odpowiadania na pytanie konkretnego dziennikarza warto zastosować zasadę pareto i utrzymywać kontakt wzrokowy przez ok. 80% trwania wypowiedzi. 

Ton głosu i emocje 
Równie ważne jest zachowanie spokoju w głosie, szczególnie w sytuacjach kryzysowych. Zbyt nerwowy ton może zostać odebrany jako brak kontroli nad sytuacją. Równocześnie odpowiednia modulacja głosu pozwala na budowanie zaangażowania odbiorców.  

Zobaczmy to na przykładzie fragmentu przemówienia z 2022 roku, kończącego rok akademicki na Uniwersytecie w Nowym Jorku. Taylor Swift wówczas użyła tej samej, frazy „You on your own kid” w jednym zdaniu w różnych tonacjach – pierwsza mogła napawać niepokojem, druga miała za zadanie wzbudzić ekscytację odbiorców – co sądząc po reakcji, udało się w 100%. 

5. Komunikacja niewerbalna w kontakcie z klientem 

Budowanie relacji z klientami to kluczowy aspekt public relations. W kontekście obsługi klienta komunikacja niewerbalna może być decydująca dla sukcesu interakcji. Jeśli jesteś przygotowany w warstwie teoretycznej, wisienką na torcie może okazać się odpowiednia komunikacja niewerbalna. Oto kilka wskazówek, jak skutecznie wykorzystać niewerbalne sygnały: 

– Utrzymuj wspomniany już wcześniej odpowiedni kontakt wzrokowy – klienci czują się docenieni i słuchani, gdy utrzymuje się z nimi kontakt wzrokowy. Unikanie go może sugerować brak zainteresowania. Nie należy uporczywie wpatrywać się w osobę, ciągłe i uporczywe utrzymywanie kontaktu wzrokowego może bowiem być niekomfortowe dla naszego rozmówcy. 

– Przyjazna mimika – uśmiech i otwarta postawa pomagają w budowaniu pozytywnej atmosfery. Nawet w trudnych sytuacjach, zachowanie spokojnej i przyjaznej mimiki może rozładować napięcie.  

– Ton głosu – ciepły, uprzejmy ton głosu sprzyja budowaniu zaufania i pozytywnych relacji, zwłaszcza w obsłudze klienta. 

Ważne, aby komunikacja przez cały czas wysyłała sygnały będące ze sobą zgodne, dlatego świadomą kontrolę, chociażby tonu głosu należy rozpocząć już na etapie powitania i kontynuować aż do zakończenia spotkania. Na początku może się to wydawać trudne, jednak kluczem do osiągnięcia sukcesu są dobre nawyki wypracowane poprzez ćwiczenia – w ten sposób kontrola głosu oraz innych parametrów związanych z mową ciała będzie odbywać się naturalnie i podświadomie. 

6. Jak poprawić komunikację niewerbalną? 

Ćwiczenie czyni mistrza! Wcześniej przedstawiliśmy kilka wskazówek dotyczących mowy ciała, teraz czas na szczegółowe porady i ćwiczenia, które pomogą Ci rozwinąć tę umiejętność. Mowa ciała, podobnie jak inne umiejętności, wymaga praktyki i regularnego doskonalenia. Dobra wiadomość? Możesz to robić każdego dnia, a ćwiczenia nie muszą być skomplikowane ani czasochłonne. Kluczem jest regularność, koncentracja i cierpliwość. Oto jak to zrobić: 

  • Ćwicz kontrolę mimiki. Mimika twarzy odgrywa kluczową rolę w przekazywaniu emocji. Nasze twarze są pełne niewielkich mięśni, które reagują na nasze myśli i odczucia – często nieświadomie. Odpowiednia kontrola mimiki może pomóc uniknąć przekazywania niepożądanych sygnałów, takich jak stres, zmęczenie czy złość. 
  • Ćwiczenie przed lustrem: Stań przed lustrem i na zmianę próbuj wyrażać różne emocje – radość, zaskoczenie, spokój, zdenerwowanie. Obserwuj, jak zmienia się twoja twarz, szczególnie w okolicach oczu, czoła i ust. Staraj się, by wyrazy twarzy były subtelne, ale czytelne. 
  • Ćwiczenie z nagrywaniem: Nagrywaj siebie podczas codziennych rozmów lub próbnych wystąpień. Przeanalizuj nagranie, zwracając uwagę na swoją mimikę – czy przypadkiem nie robisz min, które mogą być odbierane jako negatywne, np. marszczenie czoła, które może sugerować niezgodę lub irytację. Ćwicz świadome rozluźnianie twarzy, aby wyglądała na otwartą i przyjazną. 
  • Porada: Pracuj nad „otwieraniem” twarzy. Przed ważnym wystąpieniem lub spotkaniem spróbuj kilka razy szeroko uśmiechnąć się, unieść brwi, a następnie delikatnie rozluźnić wszystkie mięśnie. Takie ćwiczenia pozwolą Ci łatwiej kontrolować emocje i mimikę. 
  • Praktykuj kontrolę postawy. Twoja postawa komunikuje więcej, niż mogłoby się wydawać. Wyprostowana sylwetka jest oznaką pewności siebie, a także świadczy o twoim zaangażowaniu i gotowości do działania. Postawa zamknięta – skrzyżowane ręce, zgarbione plecy – może być odebrana jako oznaka niepewności lub niechęci. 
  • Ćwiczenie przy ścianie: Stań plecami do ściany tak, by twoje pięty, pośladki, łopatki i tył głowy dotykały jej powierzchni. To idealna, wyprostowana postawa. Po kilku minutach odejdź od ściany, próbując zachować ten układ ciała. Powtarzaj to ćwiczenie codziennie, aby twoja sylwetka naturalnie przyjęła prawidłową postawę. 
  • Mindfulness postawy: Kilka razy dziennie zwróć uwagę na swoją postawę. Jeśli zauważysz, że się garbisz, napnij delikatnie mięśnie brzucha i pleców, prostując się. Praktykuj to nawet w codziennych sytuacjach – podczas pracy przy komputerze, stania w kolejce czy siedzenia na spotkaniu. 
  • Ćwiczenia wzmacniające: Regularne wzmacnianie mięśni pleców, brzucha i miednicy pomoże utrzymać prawidłową postawę przez dłuższy czas. Ćwiczenia takie jak planki, mostki, a także rozciąganie ramion mogą poprawić Twoją postawę, jednocześnie zmniejszając napięcia mięśniowe i stres. 
  • Pracuj nad tonem głosu. Głos jest nie tylko narzędziem do przekazywania informacji, ale także silnym wskaźnikiem emocji i pewności siebie. Zbyt nerwowy, wysoki głos może sugerować brak pewności siebie, podczas gdy niski, spokojny ton budzi zaufanie. 
  • Ćwiczenie oddechowe: Skoncentruj się na oddychaniu z przepony, a nie tylko z klatki piersiowej. Połóż jedną rękę na brzuchu, a drugą na klatce piersiowej. Ćwicz oddychanie tak, aby podczas wdechu i wydechu unosił się głównie brzuch, a nie klatka piersiowa. Ten rodzaj oddechu pozwala na bardziej stabilny i głęboki głos. 
  • Modulacja głosu: Czytaj na głos fragmenty tekstu, starając się eksperymentować z różnymi tonacjami, tempem i głośnością. Następnie nagraj siebie i odsłuchaj, aby zidentyfikować, które fragmenty brzmią najlepiej. Powtórz te techniki przed wystąpieniem, aby upewnić się, że Twój głos będzie brzmiał pewnie i stabilnie. 
  • Porada: Przed ważnym wystąpieniem wykonaj kilka ćwiczeń relaksacyjnych, np. głębokie wdechy, aby uspokoić nerwy i wyregulować ton głosu. Świadome kontrolowanie oddechu pomoże Ci lepiej modulować głos, nawet w stresujących sytuacjach. 
  • Przygotowanie – klucz do pewnej mowy ciała. Im lepiej jesteś przygotowany merytorycznie, tym łatwiej twoje ciało będzie przekazywać pewność siebie. Przygotowanie to nie tylko nauka treści, ale również przećwiczenie swojego wystąpienia, co wpływa na mowę ciała. 
  • Ćwiczenie próbnych wystąpień: Przed wystąpieniem publicznym wykonuj próbne prezentacje przed lustrem, nagrywaj siebie lub prezentuj przed rodziną i znajomymi. Staraj się zwracać uwagę na to, jak się poruszasz, czy twoje gesty są spójne z przekazem, i czy wyglądasz na pewnego siebie. Im więcej prób wykonasz, tym swobodniej poczujesz się podczas prawdziwego wystąpienia. 
  • Obserwacja ciała w komfortowych sytuacjach: Zwróć uwagę na swoje zachowanie w sytuacjach, w których czujesz się komfortowo i pewnie. Jakie gesty i postawy wtedy przyjmujesz? Próbuj przenieść te zachowania na sytuacje, które mogą być dla Ciebie stresujące. 
  • Pracuj nad pewnością siebie. Pewność siebie jest kluczem do skutecznej komunikacji niewerbalnej. Osoby, które czują się pewnie, naturalnie przekazują tę pewność swoimi gestami, postawą i mimiką. 
  • Ćwiczenia mentalne: Włącz codzienną praktykę afirmacji lub wizualizacji sukcesu. Wyobrażaj sobie, że jesteś pewny siebie, widzisz, jak stoisz na scenie, mówiąc swobodnie i kontrolując swoje ciało. Wzmocnienie tego obrazu w umyśle pomoże Ci lepiej radzić sobie w rzeczywistych sytuacjach. 
  • Aktywności wspomagające: Aktywność fizyczna, szczególnie sporty poprawiające koordynację i siłę, mogą pozytywnie wpłynąć na twoje poczucie pewności siebie. Silne, zdrowe ciało często przekłada się na silniejszą samoocenę, co automatycznie wpływa na mowę ciała. 
  • Fake it till you make it. Nie musisz od razu być pewny siebie, aby wyglądać pewnie. Świadome używanie pewnych siebie gestów i postaw może pomóc Ci oszukać nie tylko innych, ale także samego siebie. 
  • Ćwiczenie pewnych siebie gestów: Stań przed lustrem i ćwicz pewne siebie gesty – wyprostowaną postawę, otwarte ramiona, spokojne ruchy rąk. Ćwicz, jakbyś występował przed dużą publicznością. Nawet jeśli wewnętrznie odczuwasz stres, z czasem te gesty staną się naturalne i będą wzmacniały twoje poczucie pewności. 
  • Poszerz swoją wiedzę. Jeśli chcesz jeszcze lepiej zrozumieć mowę ciała i poszerzyć swoje umiejętności komunikacyjne, warto sięgnąć po literaturę, która szczegółowo analizuje ten temat i dostarcza praktycznych porad. 
  • Rekomendacja książkowa: Doskonałym źródłem wiedzy na temat mowy ciała jest książka „Mowa ciała” autorstwa Allana i Barbary Pease. Autorzy szczegółowo omawiają, jak niewerbalne sygnały wpływają na nasze relacje z innymi oraz jak możemy je świadomie kontrolować, aby osiągnąć sukces w komunikacji. Dzięki tej książce nauczysz się rozpoznawać i interpretować gesty innych ludzi, a także lepiej panować nad własnym ciałem, aby twoje przekazy były spójne i wiarygodne. 
  • Dalsza edukacja: Oprócz książek warto również korzystać z innych źródeł, takich jak kursy online, warsztaty z zakresu komunikacji niewerbalnej czy nawet konsultacje z trenerami personalnymi specjalizującymi się w tej dziedzinie. Możliwość praktycznego ćwiczenia pod okiem eksperta pozwala na szybsze doskonalenie umiejętności. 
  • Ćwiczenie analizy: Zacznij świadomie obserwować mowę ciała ludzi w codziennych sytuacjach – na spotkaniach, w mediach czy nawet podczas rozmów z przyjaciółmi. Analizuj, jak ich gesty, postawa i mimika wpływają na twoje postrzeganie ich słów i intencji. Zwracaj uwagę na drobne szczegóły, jak np. sposób, w jaki ludzie trzymają ręce, gdzie skierowane są ich stopy, jak modulują głos. Ta praktyka pomoże ci lepiej zrozumieć i kontrolować własną komunikację niewerbalną. 

Zanim zaczniesz skupiać się na samej mowie ciała, ważne jest, abyś najpierw dobrze zrozumiał, do kogo mówisz, co chcesz powiedzieć i dlaczego to mówisz. Dopiero po tym etapie warto przejść do pytania, jak to zrobić. Twoje przygotowanie merytoryczne w połączeniu ze świadomym kontrolowaniem mowy ciała pomoże stworzyć silny, przekonujący przekaz. Kluczem do sukcesu jest regularna praktyka. Mowa ciała to coś, co można doskonalić każdego dnia. Im bardziej będziesz świadomy swoich gestów, mimiki, postawy i tonu głosu, tym bardziej naturalnie i skutecznie będziesz komunikować się z innymi – zarówno na scenie, jak i w codziennych sytuacjach. 

7. Jak interpretować komunikację niewerbalną?

Rozumienie mowy ciała innych osób może być kluczem do efektywnej komunikacji. Niektórzy, mają naturalne predyspozycje do odczytywania mowy ciała.  Jeśli natomiast nie czujesz, że umiesz odczytywać mowę ciała, zwróć uwagę na te zachowania następnym razem, gdy będziesz z kimś rozmawiać: 

– Unikanie kontaktu wzrokowego – może świadczyć o niepewności lub braku zainteresowania, a także o poczuciu winy. 

– Skrzyżowane ramiona – często sygnalizują defensywność lub zamknięcie na rozmowę – jest to typowa pozycja defensywna. 

– Częste zmiany pozycji – mogą wskazywać na niepokój lub dyskomfort podobnie jak nerwowe ruchy nogami, lub stukanie palcami o stół – może być efektem stresu odczuwanego przez osobę je wykonującą. 

#ProTip – staraj się nie nadinterpretować mowy ciała innych, jeśli ktoś ziewa w czasie Twojego wystąpienia, nie oznacza raczej, że jest ono nudne. Może natomiast oznaczać, że się nie wyspał. Jeśli przemawiasz przed salą pełną ludzi – ktoś się zapewne zaśmieje, niekoniecznie z Ciebie. Może zobaczy mema przesłanego przez koleżankę, a może przypomni mu się zabawna sytuacja z poprzedniego dnia. Nie pozwól by wiedza w zakresie mowy ciała, została wykorzystana przeciwko Tobie przez Ciebie samego.  

8. Bądź świadom swojej mowy ciała 

Podsumowując, świadomość i kontrola nad komunikacją niewerbalną to klucz do sukcesu w relacjach publicznych. Właściwe wykorzystanie mowy ciała może wzmocnić zaufanie, poprawić wizerunek firmy i budować pozytywne relacje z klientami. Warto pracować nad świadomym zarządzaniem tymi aspektami, by osiągnąć lepsze efekty w codziennej komunikacji. Różnorodność sytuacji biznesowych (od spotkań indywidualnych przez konferencje prasowe czy wystąpienia w panelach eksperckich) oraz wyzwania komunikacyjne ery nowych mediów (komunikacja poprzez filmy na social mediach czy występy w telewizji) wymagają zaawansowanej wiedzy i zrozumienia subtelnych różnic niezbędnych do wykreowania wizerunku i marki osobistej, na jakiej nam zależy. Mogą w tym pomóc specjaliści od wizerunku i PR-u – jeśli chcesz opanować ciężką sztukę wystąpień publicznych i mieć swój wizerunek pod kontrolą? Napisz do nas na hello@briefme.pl – przygotujemy dla Ciebie ofertę szytą na miarę!