Coraz więcej uwagi przykłada się do ochrony praw konsumentów i ukrócenia niewłaściwych praktyk właścicieli sklepów. Pod koniec maja 2022 miała wejść w życie dyrektywa Omnibus przygotowana przez Parlament Europejski i radę UE. Kiedy przepisy wejdą w życie i co się zmieni w branży e-commerce? Jako agencja PR oraz marketingowa zrobiłyśmy małe dochodzenie i staramy się odpowiedzieć na te pytania.

Obrona konsumentów

W ostatnim czasie coraz częściej uwagi przykłada się do ochrony praw konsumenckich. W sierpniu 2022 Polskę obiegła informacja o zarzutach kierowanych przez UOKiK względem nieuczciwej dla konsumentów organizacji promocji “Tarcza Biedronki Antyinflacyjna”. Właściciela sieci może dotknąć kara w wysokości 10% rocznego obrotu, czyli nawet 6,8 mld zł. Co ciekawe, UOKiK ma swoje konto na instagramie i prezentuje tam ciekawe przykłady różnych wykroczeń, ale nie tylko. Nam jako agencji PR najbardziej podobają się wpisy edukacyjne. Polecamy zaobserwować 😉

Obronę konsumentów przeciwko niewłaściwym zagraniom marek wprowadza również Parlament Europejski. Ich dyrektywa Omnibus skupia się na działalności firm e-commerce i miała wejść w życie 28 maja 2022 r.

Na wstępie warto wyjaśnić, że zmiany są dyrektywą, a nie ustawą czy rozporządzeniem. Oznacza to, że pomimo upływu terminu wprowadzenia zmian, firmy nie będą rozliczane z niestosowania się do zasad dyrektywy, o ile dany kraj nie przygotował odpowiednich zapisów prawnych, które wprowadzałyby nowe zasady w życie.

Jak sytuacja wygląda w Polsce? Polski parlament nie zdążył do 28 maja br. sporządzić ustawy, która zawierałaby zapisy wprowadzone w dyrektywie Omnibus. Polscy właściciele p e-commerce, na ten moment, nie będą więc karani przez UOKiK ani Inspekcję Handlową za praktyki uznane przez Parlament Europejski za nieuczciwe.

O jakie praktyki chodzi?

Dyrektywa dotyczy transakcji pomiędzy przedsiębiorcą a osobą fizyczną (B2C). Odnosi się zarówno do firm działających offline, jak i online.

Najważniejszymi zmianami, jakie ma na celu Omnibus są:

  1. Wiarygodność opinii. Opinie dostępne pod produktem / usługą muszą pochodzić od faktycznych nabywców danego dobra. Muszą być wiarygodnym źródłem informacji. Karą będzie obciążone również manipulowanie opiniami.
  2. Zmiany cen. Przedsiębiorca musi wykazać, jak zmieniała się cena przed i po obniżce. Konsument ma mieć wgląd w to, jak cena kształtowała się w ciągu ostatnich 30 dni.
  3. Dostęp do informacji o firmie. Konsument ma mieć łatwy dostęp do danych firmy oraz aktualnego numeru telefonu do sprzedawcy.
  4. Indywidualne dostosowanie cen. Jeśli przedsiębiorca dostosowuje cenę na podstawie preferencji użytkownika, konsument musi być o tym poinformowany.

CZY PRZEDSIĘBIORCY MAJĄ SIĘ CZEGO OBAWIAĆ?

Parlament Europejski ma na celu ochronę praw konsumenta i ograniczenie swobód przedsiębiorców z branży e-commerce. Celem jest również unifikacja prawa w Europie, dzięki czemu te same zasady będą chronić konsumenta bez względu na to, czy dokona zakupu na stronie swojego kraju, czy też wybierze zakup w zagranicznym sklepie.

Prawo ma ograniczyć nieuczciwe praktyki, z którymi tak często mamy do czynienia np.  w okresie świątecznym czy Black Friday.

Kary, jakie miałyby  być narzucane, będą należeć do wysokich lub nawet bardzo wysokich, bo nawet do 10% obrotu z roku poprzedzającego narzucenie kary.

W Polsce dyrektywa nie ma jeszcze mocy prawnej. Przedsiębiorcy czekają na projekt ustawy, który miałby wprowadzić nowe regulacje. Oznacza to więc, że na razie kary nie są zagrożeniem dla Polskich przedsiębiorców o ile… nie prowadzą sprzedaży lub wysyłki poza granicami kraju. Omnibus obowiązuje już bowiem w wielu krajach Europejskich. Należy więc weryfikować rynki, na których prowadzi się sprzedaż.

Zdaniem Brief me – jako agencji PR oraz marketingowej

Dyrektywa Omnibus zdaniem naszej agencji PR oraz marketingowej może przynieść korzyści nie tylko dla konsumentów, ale również dla przedsiębiorców. Celem zmian jest bowiem wypracowanie transparentności sklepów i tym samym zwiększenie ich wiarygodności dla konsumenta. Takie działania są user friendly, zgodne z zasadami UX, dlatego mogą korzystnie wpłynąć na sprzedaż, o ile sprzedawca właściwie dostosuje się do zasad.

Jedynym wyjściem dla branży e-commerce jest przejrzystość działalności i proklienckie zachowania. Uczciwość wobec klienta może dosłownie się opłacić.

Obawę jaką jednak mamy względem polskiej ustawy jest jej przejrzystość i łatwość do zrozumienia i wprowadzenia dla przedsiębiorców. Niezrozumienie prawa nie zwalnia z obowiązku jego przestrzegania, jednak naszym zdaniem rząd powinien również zadbać o to, by wprowadzane zmiany było po prostu zrozumiałe. Doskonale pamiętamy moment wejścia rozporządzenia o ochronie danych osobowych (RODO) w 2018 roku i wielkie poruszenie przedsiębiorców w związku z brakiem klarownych informacji o obowiązkach firm. Warto podkreślić, że w tamtym czasie jedna z naszych dyrektorek, prowadziła działania PR oraz kampanie edukacyjne właśnie dla klienta od ochrony danych osobowych, więc byłyśmy bardzo blisko centrum całego zamieszania.

Mamy więc nadzieję,  że przy okazji Omnibusa zapisy będą zrozumiałe, a przedsiębiorcy otrzymają odpowiednio dużo czasu na wprowadzenie zmian.